Sayfalar

VAN: 3126 YILLIK DENİZ

3126 Yıllık Deniz : Yukarı Deniz Van
Belki görmüşsünüzdür.
AKP'ye yakın televizyon ve gazeteler bir süredir Kemal Kılıçdaroğlu'yla alay eden programlar yapıp iyiden iyiye, onu gözden düşürmeye çalışıyorlar.
Yakışıyor mu?
Hayır!..

Çok kişi "Çok çirkin" buluyor.
Bence de öyle...
Üstelik alay edilmeye çalışılan konular ya komplo kokuyor ya da hepimizin başından geçebilecek sıradan olaylar.

Örneğin; tüm ülkede bir tek Kılıçdaroğlu'nun seçmen kaydının silinmesi, sizde de bir takım rahatsızlıklar

uyandırmıyor mu?
Allah aşkına söyleyin: Bugüne dek içinizden yürüyen merdivene ters taraftan binersem ne olur diye düşünmek gelmedi mi hiç?
Yürüyen merdivenle iner ya da çıkarken aynı yönde yürümediniz mi hiç?
Bunları yapan kimseyi de mi görmediniz?
Eğer, "Hiç görmedim!" diyeniniz varsa pes!

Kemal Kılıçdaroğlu, Van Gölü'nden söz ederken "Van Denizi" demiş.
Bunu duyan Başbakan da "Kılıçdaroğlu'nu kündeye getirecek bir fırsat daha çıktı!" diye sevinerek, başlamış konuşmaya:
- "Çocukluğunda Van Denizi'nde ilk defa vapura binmiş. Van Gölü ne zamandır deniz oldu? Ben bilmiyordum. Böyle bir durum var! Durum böyle... Kılavuzunuz doğru olmayınca gölü de deniz zannedersiniz."

Bu işten Başbakan zararlı çıkmayacağına göre; resmî sitelerindeki deniz ifadesi nedeniyle Van Valisi ile Belediye Başkanı'nın şimdiden tedbir alması gerekecek.


Saadet gazetesi : 29 Nisan 1889
Bilebildiğim kadarıyla Van Gölü'ne tam 3.126 yıldır deniz diyorlar.
Günümüzdeki en ünlü ismiyse Asurluların sıkça kullandığı, Yukarı Deniz...

Başbakan'ın her dediğini tasdiklemeyi bir görev sayan, ayrıca Abdülhamid ve Osmanlıyı özlerinden çok seven; yandaş, koldaş, yanlı, yağdaş kardeşlerimiz, bakalım buna ne derler:
 - Sultan II. Abdülhamid döneminin gazetelerinden Saadet'in, 29 Nisan 1889 tarihli nüshasında "Van Gölü"ne "Van Denizi" denmekte...
Oradaki yazıda, önce bir sade vatandaşın bacağını; sonra da tüm bedenini kapıp götüren bir yaratıktan söz ediliyor. Benim yazımın sonundaysa sade vatandaşlar için böyle bir tehlike yok. "VAN GÖLÜ"nü tarihte "VAN DENİZİ" olarak adlandıranlar kimlermiş, onların listesi var yalnız... O liste de kimseyi kapıp kaçırmaz sanırım. Olsa olsa bir kıssadan hisse çıkar bu işten:

Yukarı Deniz'e; "Alayla giden, alay; oltayla giden sazan bulur"muş!

Bugün Ermenilerin kendi tarihlerini üzerine oturtmaya çalıştıkları ve yalnız ünsüz "RRT" harfleriyle ifade edilen Urartuların çevresinde yaşadıkları bu göl, aşağıdaki listenin başlangıç tarihinden önce de "Deniz" olarak adlandırılmış olabilir. Doğruyu ancak Allah bilir. Bizlerse birbirimizi aydınlatalım, yeter.






D Ö N E M
 İSMİ KULLANAN KAYNAKLAR
İ S İ M

1115(?)-1076(?)
1112(?)-1074(?)    
Asur Kralı Tiglatpilezer I Kitabesi
Batı Yüksek Denizi, Batı Yukarı Denizi, Yüksek Deniz, Yukarı Deniz
MÖ                     
 884 (?)-859 (?)
 882 (?)-857 (?)
Asur Kralı Asurnasirpal II
Biainili Zamua Denizi

  857(?)-822(?)
1031(?)-1019(?)
Asur Kralı Salmanasar II Kitabesi
Nairi Yüksek Denizi, Nairi’nin Yukarı Denizi

  822-810
Asur Kralı Samsiraman
Batı Denizi

  967(?)-935(?)
  745(?)-727(?)
Asur Kralı Tiglatpilezer II Kitabesi
Nairi Denizi
MÖ                       
  722-704(?)
  722-705(?)
Asur Kralı Sargon II
Dalgalı Deniz
MS                          
 (?)-(?)
Ermeni Tarihçiler
Vaspuragan Denizi
MS                          
 (?)-(?)
Tarihçi Mouses
Küçük Deniz
MS                   (?)-1577
Hasan-ı Rumlu Ahsenü’t Tevarih
Ahlat Deryası
MS                    1543-1603
Şeref Han
Şerefnâme
Deryaçe [Aynı zamanda Urumiye Gölü'nün Farsça adıdır ve "Küçük Deniz" anlamındadır.]
MS                    1591-1599
Gelibolu Tarihçisi Mustafa Âlî: Künhü’l Âhbâr (Haberlerin Özü)
Van Denizi
MS                    1611-1682
Evliya Çelebi
Van Deryası

(?) Tarihler, değişik kaynaklara göre farklılıklar göstermektedir.


Günay Tulun